Paribasa jeung Babasan Sunda (A - B)
 |
| Paribasa jeung Babasan Sunda (A - B) |
Paribasa jeung Babasan Sunda (A - B)
Di handap ieu Paribasa jeung Babasan Sunda Bagean ka-1:
1. Adam lali tapel.
Hartina : Poho ka baraya jeung poho ka lemah cai.
2. Adat kakurung ku iga.
Hartina : Adat téh hésé digantina.
3. Adéan ku kuda beureum.
Hartina : Beunghar ku barang titipan atawa ginding ku pakéan batur.
4. Adigung-adiguna.
Hartina : Gedé hulu, boga rasa leuwih ti batur. Kaciri dina laku-lampahna jeung omonganana.
5. Ajak Jawa.
Hartina : Ngajak anu henteu saenyana, henteu terus jeung haté, ngan ukur papaés baé, supaya ngeunaheun batur.
6. Ngajul bulan ku asiwung = Mesék kalapa ku jara.
Hartina : Usaha anu mubadir, moal ngadatangkeun hasil.
7. Ngadu angklung di pasar.
Hartina : Papaduan nguruskeun nu euweuh mangpa'atna di hareupeun jalma loba.
8. Ngadu-ngadu rajawisuna.
Hartina : Mawakeun omongan si A ka si B, ogé carita si B dipupulihkeun ka si A. Temahna si A jeung si B téh paraséa, paréa-réa beunang jeung paréa-réa omong.
9. Ngagulkeun payung butut.
Hartina : Ngagulkeun luluhur sorangan.
10. Aya astana sajeungkal.
Hartina : Anu mustahil ogé bisa kajadian. Upamana budak leutik kénéh geus maot, sabab sasarina mah nu geus kolot pisan anu maot téh jst.
11. Aya jalan komo meuntas.
Hartina : Eukeur mah aya maksud, turug-turug aya pilantaraneunana.
12. Aya bagja teu daulat.
Hartina : Arék meunang bagja atawa kauntungan, tapi teu tulus.
13. Aya peurah.
Hartina : Aya komara, aya harga, aya pangaji.
14. Ayakan tara meunang kancra.
Hartina : Nu bodo jeung nu pinter moal sarua darajatna jeung pangasilanana.
15. Akal koja.
Hartina : Pinter dina kagoréngan atawa kajahatan.
16. Mun teu ngakal, moal ngakeul.
Hartina : Mun teu usaha moal pinanggih jeung rejeki pibekeleun hirup.
17. Aku panggung.
Hartina : Daréhdéh jeung méré mawéh, ngan hanjakal ku ieu aing, asa pangpunjulna, pangbeungharna jst.
18. Aku-aku angga.
Hartina :
- Ngaku barang batur kalawan ngandung maksud hayang mibanda.
- Ngaku baraya batur anu beunghar atawa jeneng kalawan aya pangarahan, mamrih kahormatan atawa kauntungan.
19. Aki-aki tujuh mulud.
Hartina : Lalaki nu geus kolot pisan.
20. Alak paul.
Hartina : Tempat anu lain di kieuna, ngeunaan jauhna jeung pisusaheunana.
21. Alak-alak cumampaka.
Hartina :
- Resep jeung hayang dipuji ku batur, boga rasa pangpunjulna.
- Anu handap hayang nyaruaan nu luhur, nu hina hayang nyaruaan nu mulia jst.
22. Teu puguh alang-ujurna.
Hartina : Teu puguh éntép-seureuhna. Teu bérés. Lain kitu kuduna.
23. Alus panggung (Alus laur) = Alus laur, hadé omé.
Hartina : Tegep dedeg pangadegna.
24. Ambek nyedek, tanaga midek.
Hartina : Ari napsu pohara gedéna, ngan jakal teu kaanteur ku tanaga, ma'lum geus ropoh.
25. Seukeut ambeu, seukeut panon.
Hartina : Loba mata-matana jeung pinter nyusud perkara, nepi ka perkara nu kumaha baé ogé bisa kabongkar. Ieu téh ngeunaan ka pulisi.
26. Teu diambeuan.
Hartina : Teu dipikasérab, teu dipikasieun.
27. Dipiamis buah gintung.
Hartina : Disangka hadé jeung bageur, tapi buktina goréng, jeung jahat.
28. Anak emas.
Hartina : Budak atawa kolot nu kacida dipikanyaahna. Teu kudu ku indung-bapana baé; bisa ogé ku dununganana.
29. Anak mérak kukuncungan.
Hartina : Sipat-sipat nu aya di anak, babakuna nu hadéna, sasarina loba anu diturunkeun ku kolotna.
30. Anak puputon.
Hartina : Anak nu kacida didama-damana; nu pohara dipikanyaahna.
31. Anjing ngagogogan kalong.
Hartina : Mikahayang nu lain-lain, anu pamohalan pilaksanaeun.
32. Nulungan anjing kadempét.
Hartina : Nulungan jalma nu teu boga pisan rasa tumarima.
33. Beuteung anjingeun.
Hartina : Ngeunaan ka jelema anu beuteungna cara beuteung anjing. .
34. Tikoro andon peso.
Hartina : Ngadeukeutan jalma anu bakal ngahukum atawa nganyényeri ka diri urang.
35. Paanteur-anteur julang.
Hartina : Silih anteur maké aya dua tilu kalina.
36. Aub payung, sabet sapon, sabasoba.
Hartina : Wewengkon, ngeunaan tanah.
37. Ngadaweung ngabangbang areuy.
Hartina : Pohara nineungna kana jaman nu geus kasorang nepi ka matak waas pacampur jeung sedih.
38. Ari umur tunggang gunung, angen-angen pecat sawed.
Hartina : Ari umur geus luhur, tapi haté ngongoraeun kénéh.
39. Asa ditonjok congcot.
Hartina : Meunang kabungah anu gedé, anu saenyana teu diarep-arep.
40. Asa nanggeuy endog beubeureumna.
Hartina : Kacida nyaahna.
41. Asa potong leungeun katuhu.
Hartina : Leungiteun jelema anu pohara hadé gawéna.
42. Asa tungkeb bumi alam.
Hartina : Rarasaan jelema anu pohara bingungna, nuju poék mongkléng pipikiranana.
43. Henteu asa jeung jiga.
Hartina : Teu asa-asa. Teu asa ka deungeun-deungeun, tapi asa ka dulur baé, ku lantaran geus lila babarenganana.
44. Tamplok aseupan.
Hartina : Nurun sagemblengna ka anak, boh dedeg pangadegna, boh tingkah polahna.
45. Nu asih dipulang sengit, nu haat dipulang moha.
Hartina : Nu hadé jeung loba jasana ka diri urang, dinyenyeri ku urang, ku omongan atawa kalakuan anu goréng.
46. Ngaliarkeun taleus ateul.
Hartina : Ngabéja-béjakeun kagoréngan atawa kajahatan anu lian.
47. Ati mungkir, beungeut nyanghareup.
Hartina : Palsu, siga sono, tapi henteu. Siga suka, tapi henteu. Siga nyaah, tapi henteu jeung saterusna.
48. Ati putih, badan bodas.
Hartina : Bérésih haté, teu aya geuneuk-maleukmeuk.
49. Ngacak ngebur.
Hartina : Rek maké naon baé ogé bisa, da geus aya jeung geus sadia.
50. Awak sabeulah.
Hartina : Teu rimbitan, mun ninggang di awéwé teu boga salaki, mun ninggang di lalaki teu boga pamajikan.
51. Awak sampayaneun.
Hartina : Maké pakéan nu kumaha baé ogé, katénjona pantes atawa lucu baé.
52. Ngawur kasintu, nyieuhkeun hayam.
Hartina : Ngaraeh jeung darehdeh ka deungeun, sabab hayang dipuji, tapi teu nolih jeung nyapirakeun ka dulur atawa ka baraya.
53. Sentak badakeun.
Hartina : Teu ceehan dina digawé. Dina mimiti mah pohara getolna, tapi beuki lila, beuki ngedul, tungtungna pagawéan téh diantep teu dipigawé pisan.
54. Cara badak Cihéa.
Hartina :
- Leumpangna nyuruntul baé.
- Lamun papanggih di jalan, tara nanya-nanya acan.
55. Belang bayah = Gindi pikir belang bayah
Hartina : Boga pikiran goréng ka pada kawula.
56. Ka bala, ka balé.
Hartina : Bisa nyaluyukeun diri di tempat mana baé, atawa jeung jelema nu kumaha baé.
57. Balég tampelé.
Hartina : Ari rasa tresna ka lalaki geus aya, ngan lamun papanggih jeung jelemana, gedé kénéh kaéra.
58. Bali geusan ngajadi.
Hartina : Tempat dilahirkeun.
59. Babalik pikir.
Hartina : Tadina goréng ayeuna mah jadi hadé. Tadina ngedul, ayeuna mah jadi getol jst.
60. Balik ngaran.
Hartina : Ngadon maot di lembur batur. Nu balik téh lain jelemana, tapi ngaranna wungkul.
61. Balung kulit, kotok meuting.
Hartina : Teu eureun-eureun nyeri haté ti baheula nepi ka kiwari.
62. Balungbang timur, caang bulan opat welas, jalan gedé sasapuan.
Hartina : 1. Béak karep ku rido. 2. Bérésih haté.
63.. Banda tatalang raga.
Hartina : Lamun urang papanggih jeung karerepet, gering upamana, euweuh halanganana urang ngajual barang nu aya pikeun ngabdla diri, meuli ubar sangkan waras.
64. Kacanir bangban
Hartina: Meunang wiwirang = Kawiwirangan
65. Hirup ngabangbara
Hartina: Ari tempat pikeun matuh mah leutik tur teu tumaninah, tapi lamun kaluar ti imah ginding, teu éléh ku batur.
66. Kahieuman bangkong
Hartina : Ku lantaran mangnyimpenkeun barang batur, nepi ka jiga nu beunghar.
67. Kawas bangkong katuruban batok.
Hartina: Bodo katotoloyoh, euweuh pisan kanyaho.
68. Ngabuntut bangkong
Hartina :
- Ku lantaran teu nyaho bener kana perkarana atuh teu bisa terus nyaritakeunana.
- Teu sanggup migawé hiji pagawéan nepi ka anggeusna
69. Banteng ngamuk, gajah méta.
Hartina: Naon baé atawa saha baé anu dipikasieun ku urang.
70. Sakaru-kuru lembu, saregéng-regéng banténg.
Hartina : Samiskin-miskinna ogé pangagung mah tangtu baé moal miskin cara somah nu teu boga.
71. Bancang pakéwuh.
Hartina: Kasusah atawa karerepet. Sasarina mah ngeunaan kasusah atawa karerepet anu galedé baé.
72. Batu turun, keusik naék.
Hartina : Loba turunan ménak anu teu jareneng, tapi sabalikna loba turunan somah anu jareneng.
73. Gurat batu.
Hartina: Pageuh jangji, tara ngarobah naon baé anu geus dipasinikeun.
74. Batok bulu eusi madu.
Hartina:
- Nyolong bade, teu cocog jeung taksiran. Siga miskin, tapi beunghar. Siga bodo, tapi pinter jst.
- Ari nilik kana rupana mah goréng éta jelema téh, ngan haténa jeung uteukna mah hadé.
75. Kurung batok
Hartina : Teu resep nyanyabaan, ni'mat cicing di imah baé.
76. Tamplok batokeun
Hartina : Teu bisa nyésakeun rejeki; sabaraha sabaraha ogé béak-béak baé.
77. Ulah kabawa ku sakaba-kaba.
Hartina : Ulah kabawa ku nu teu paruguh, maksudna : kabawa ku jurig, dedemit jst.
78. Ambekna sakulit bawang.
Hartina : Gampang pisan ambek.
79. Dibéjér-béaskeun.
Hartina : Ditérangkeun kalawan eces pisan
80. Totopong heureut dibébér-bébér, tangtu soéh.
Hartina: Nyukupkeun ku pangala nu sakitu saeutikna. Tangtu baé matak jadi kasusahan, Iamun rejeki atawa pangala ngan saeutik, ari kaperluan jeung pangaluaran anu sakitu lobana.
81. Jauh ka bedug.
Hartina : Dusun, bodo, euweuh kanyaho.
82. Béngkok tikoro.
Hartina : Ku lantaran aya halangan, rejeki anu geus nyantong ogé, euweuh deui.
83. Ngijing sila, béngkok sembah.
Hartina : Goréng haté, teu satia ka anu jadi pamingpin atawa dunungan
84. Bengkung ngariung, bongkok ngaronyok.
Hartina : Babarengan hina, cilaka atawa rugi.
85. Keur nuju béntang surem.
Hartina : Keur sué, atawa tiis badan; lamun guna-tani ku hama jeung lamun dagang terus-terusan rugi baé.
86. Meubeut meulit.
Hartina : Mamawa.
87. Teu mais teu meuleum.
Hartina : Teu aya patalina pisan.
88. Kandel kulit beungeut.
Hartina : Euweuh kaéra.
89. Mindingan beungeut ku saweuy.
Hartina : Ari haté goréng, ngan budi parangi marahmay, perluna pikeun mindingan haté anu goréng tea, maksudna: supaya ulah kaciri.
90. Ulah beunghar méméh boga.
Hartina : Ulah adigung nyéta-nyéta anu beunghar, turtaning henteu atawa tacan boga pakaya.
91. Beurat nyuhun, beurat nanggung, beurat narimakeun inya.
Hartina: Pohara narimakeunana kana pitulung, ngan teu kawasa ngedalkeun ku lisan atawa tulisan. Anging Gusti anu tingali.
92. Lain ka tulang munding kabeureuyan mah, ku cacuk peda.
Hartina : Arék cilaka mah ku kasalahan anu leutik ogé bisa, teu kudu kasalahan anu gedé baé.
93. Beureum paneureuy = Seuseut batan neureuy
Hartina : Hésé pisan (seuseut-seuat) ngahasilkeun maksud.
94. Teu nyaho di alip bingkeng.
Hartina : Bodo teu bisa maca-maca acan, da teu sakola.
95. Beurat birit.
Hartina : Hésé jeung sungkan dititah.
96. Hampang birit.
Hartina : Gampang jeung daékan dititah.
97. Ngusap birit, bari indit.
Hartina : Ku lantaran ambek nyedek atawa éra parada, 1eos baé indit, teu amit heula ka nu araya di dinya.
98. Biwir nyiru rombéngeun.
Hartina : Resep mukakeun rasiah sorangan atawa rasiah batur.
99. Biwir sambung lémék, suku sambung lengkah.
Hartina : Henteu milu-milu kana tanggungjawabna mah; ieu mah ngan saukur mangnepikeun; dumeh jadi utusan, ngemban timbalan nu lian.
100. Bobo sapanon, carang sapakan.
Hartina : Aya kuciwana, lantaran aya kakuranganana atawa karuksakanana.
Buka juga :
){kind=link}
Posting Komentar untuk "Paribasa jeung Babasan Sunda (A - B)"